چگونه می توانیم بن فعل را پیدا کنیم؟

 آیا روش پیدا کردن بن ماضی با مضارع  یکی است؟

 

بن:جزیی از فعل است که در همه ی صیغه های صرف شده ی فعل ،ثابت است وتغییر نمی کند.

  فعل ماضی :فعلی که بر انجام کاری در زمان گذشته دلالت می کند.

 فعل مضارع:فعلی که بر انجام کاری در زمان حال یا آینده دلالت می کند.

 

 هر فعل دو بن دارد:بن ماضی وبن مضارع

 

 * بن ماضی  از دو راه به دست می آید   

                                                            دیدن=دید

     1-مصدر بدون «ـَ ن» پایانی       کاشتن=کاشت

                                                              بُردن=بُرد

  2-فعل را صرف می کنیم سپس شناسه ها و سازه های زمان ساز را حذف می کنیم،آنچه باقی می ماند همان جز ثابتی است که در همه ی صیغه ها تکرار شده است که به آن «بن» یا ریشه ی فعل می گوییم:

می خواندم    می خواندی        می خواند

می خواندیم    می خواندید    می خواندندبن فعل «خواند»   

 ابتدا وند« می »   نشانه ی ماضی استمراری را حذف می کنیم:   

خواندم    خواندی       خواندی

خواندیم   خواندید      خواندند

-      سپس شناسه ها ( م-ی –د-یم-ید-ند) را حذف می کنیم آنچه باقی می ماند همان جز ثابت وتغییر ناپذیر فعل است که به آن «بن » یا ریشه ی فعل می گوییم :    

              بن فعل ماضی= خواند

 

  *بن فعل مضارع نیز از دو راه به دست می آید:  

                                                     ببین= بین

1-فعل امر بدون «ب »آغازی      بکار=کار

                                                       ببر= بر

  2- روش دوم پیدا کردن بن ماضی  در واقع بین هر دوفعل( ماضی و مضارع )مشترک است  ودر اینجا نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرد:

 

می خوانم      می خوانی        می خوانَد 

می خوانیم     می خوانید       می خوانند    بن مضارع =خوان   

 

* بن ماضی  و مضارع از مصدر  «خواندن » 

 بن ماضی  = خواند 

بن مضارع = خوان